کنترل و نظارت؛ نیاز حیاتی غرب وحشی سایبری

30 بهمن 1395
نویسنده :  

75 سال پیش، فناوری جدیدی با موارد استفاده ی مثبت و منفی متعدد، پا به عرصه ی وجود گذاشت. مسئله ی اصلی، در آن برهه، نحوه ی حمایت دولت از فواید و محدود ساختن معایب و تهدیدات این فناوری جدید بود. به عبارت دیگر، حکومت های پیش رو،، تلاش خود را برای منع دیگر کشورها از ساخت سلاح هسته ای، اعمال محدودیت بر ظرفیت های کمی و کیفی زرادخانه ی دیگر دولت های حاضران در عرصه ی بین الملل و ایجاد فضای مساعد برای توسعه ی فعالیتهای صلح آمیز هسته ای آغاز کردند. هدف تمام محدودیت ها و قوانین اعمال شده بر فضای بین الملل، در آن عصر، ایجاد انحصار تسلیحاتی برای قدرت های بزرگ جهان و جلوگیری از قدرت یابی دیگر کشورها در معادلات جهانی بود. حال پس از گذشته چندین دهه از پابرجا ماندن سازوکارهای ثابت در این حوزه، قدرتهای پیشتاز در حوزه ی تسلیحاتی، تا حدود زیادی در کنترل شرایط و ایجاد ثبات نسبی در جهان، موفق بوده اند. امروزه، تعداد کشورهای مجهز به تسلیحات اتمی، از انگشتان دو دست، تجاوز نمیکند و از زمان بمباران هسته ای ژاپن در پایان جنگ دوم جهانی نیز، تا به حال، هیچ بمب اتمی منفجر نشده است. ساخت و کنترل تسلیحات اتمی و نیروگاه های هسته ای، مستلزم تعهدات بین المللی متعدد، دسترسی به تکنولوژی، مهارتهای پیشرفته ساخت و فضای تحقیقاتی کافی، است.

 

با این شرایط، تنها تعداد بسیار محدودی از دولت ها، به تنهایی توان اجرای برنامه های هسته ای ملی خود را دارند و اکثر کشورهای در حال توسعه، برای تحقق این هدف، به کمک و همکاری یکی از قدرت های هسته ای جهان، نیاز دارند. علاوه بر این، تمام فعالیت های هسته ای کشورها، به منظور جلوگیری از تولید سلاح هسته ای و رعایت استانداردهای حیاتی، زیر نظر آژانس انرژی اتمی قرار دارد. گرچه قدرتهای بزرگ جهان، در کنترل چالش های امنیتی گذشته موفقیت نسبی کسب کرده اند؛ اما به عقیده ی بسیاری از کارشناسان، مدیریت تهدیدات سایبری در عصر جدید، بسیار دشوارتر از هر چالش امنیتی دیگری در تاریخ حیات بشر است. فضای سایبری، با دارا بودن میلیارد ها کاربر متصل به ابزاری چون رایانه ها، تلفن های همراه و تبلت ها، به هیچ وجه با فضای بین الملل که شامل تعداد محدودی کشور میشود، قابل قیاس نیست. به جرات میتوان گفت که نقشی که اینترنت در شکل دهی به جوامع مدنی و اقتصاد جهان، ایفا می کند، با انرژی هسته ای یا هیچ عامل دیگری برابری نمیکند. همین گستردگی تأثیرگذاری، سبب توسعه ی غیر قابل کنترل فناوری های این حوزه، در اقصی نقاط جهان شده است. در بستر فضای مجازی، نه تنها دولت ها میتوانند مؤثر باشند، بلکه گروه های مستقل با سطح معینی از مهارت نیز، میتوانند از قابلیتهای عملیاتی وسیعی برخوردار باشند. از سوی دیگر، فقدان نظارت کارآمد و تعداد بالای کاربران، ردیابی تهدیدات و حملات سایبری را نیز مشکل میسازد. مجموع محدودیتها و چالشهای پیش روی دولت ها در مسیر کنترل و محدود ساختن فضای سایبری، به ظهور نظریه ای مشابه دیدگاه آدام اسمیت در اقتصاد، ختم شده است. به عبارت دیگر، بسیاری از کارشناسان امنیت سایبری، معتقدند که اداره ی فضای سایبری باید به دست های نامرئی سپرده شود و سازوکارهای این حوزه، به گونه ای تعبیه شود که از ظهور و بروز جرائم و حملات سایبری در مقیاس خرد و کلان، جلوگیری شود.

فضای مجازی به طور فزاینده ای به محیطی شبیه غرب وحشی آمریکا، بدون هیچ کلانتر یا مرجع قانونی کارآمد، بدل شده است. تنها قوانین بسیار اندکی به منظور محدود ساختن فعالیتها در فضای مجازی تدوین شده است که عموماً فاقد ضمانت اجرایی هستند. با توجه به عوامل ذکر شده، عملا ، در فضای سایبری، هیچ محدودیتی برای اجرای عملیات سایبری تخریبی، دزدی مالکیت معنوی و اطلاعات، نقض حریم شخصی و کنترل اجتماعی اعمال شده از سوی دولتها، وجود ندارد. نظریه ی عدم دخالت دولتها در فضای مجازی، به منزله ی عدم وجود هر گونه ترتیبات چند جانبه و سازوکار ثابت نیست. آیکان (ICANN)شرکت اینترنتی نامها و شماره های واگذار شده، در سال 1998 و در راستای تحقق همین حضور حداقلی دولت ها در فضای مجازی، تأسیس شد. از جمله فعالیت های عمده ی صورت گرفته در این حوزه، میتوان به ایجاد توافقات و پیمان نامه های بین المللی همکاریهای امنیت سایبری، مبارزه با حملات هکری، تسهیل تجارت الکترونیک و حفظ حریم شخصی در فضای مجازی، اشاره کرد. توافق چین و ایاالت متحده، در سال2015 ، با محوریت عدم سرقت اطلاعات و نقض مالکیت معنوی، از سوی طرفین، را میتوان مصداق بارزی ازاین دست توافقات، دانست. با وجود همه ی تدابیر اندیشیده شده، حملات و عملیات اختلال سرویس توزیع شده، در سالهای اخیر، رشد فزاینده ای داشته است. به عنوان مثال؛ کره ی شمالی، در واکنش به پخش فیلمی از سوی شرکت سونی، اقدام به هک این کمپانی فیلمسازی کرد و اتهاماتی نیز، در مورد هک کمیته ملی حزب دموکرات و تخریب هیالری کلینتون، نامزد ریاست جمهوری آمریکا، در بحبوحه ی تبلیغات انتخاباتی، متوجه روسیه است. در حال حاضر، تمرکز دولتها باید بر ایجاد ترتیباتی بین الملل معطوف باشد که سبب تشویق اعضای جامعه ی جهانی به استفاده ی مشروع و مجاز از فضای سایبری شود و تمایل بالقوه ی موجود برای ارتکاب جرم سایبری را کاهش دهد. اما تشکیل این کمپین بین المللی، مستلزم اهتمام عملی اعضا است و تعهد سوری و تشریفاتی کشورها نسبت به این پیمان نامه، نمیتوان نتیجه ی مد نظر را محقق سازد. در حالت ایده آل، این برنامه ریزی ها، میتواند به ایجاد نظامی یکپارچه و به هم پیوسته منجر شود. سیستمی که ماهیتاً میتواند اقدامات نظارتی دولت ها بر شهروندان ، جاسوسی های تجاری و مالی، نقض مالکیت معنوی و بسیاری از اقدامات مشابه که کشورها در زمان صلح، به صورت ناشناس مرتکب میشوند را محدود سازد. در چنین نظامی، استثنا هایی نیز، باید برای مبارزه با تروریسم و اقدامات سایبری دفاعی نیز، در نظر گرفته شود. به اذعان مسئولان مربوطه، در این برنامه ریزی ها، ایجاد استانداردهای مبارزه با مصادیق تروریسم نیز، در نظر گرفته شده است. با توجه به چالشها و تقابلات موجود در فضای کنونی جهان، به نظر میرسد که دستیابی نسبی و تأمین حداقلی نیازهای فضای سایبری نیز، به تلاش و زمان بسیار، نیازمند است. با وجود همه ی طرح های موجود، جهان همچنان با اینترنت آزاد، امن، قابل اعتماد و سازگار، که ایاالت متحده در سال 2011 وعده ی آن را به جهانیان داده بود، فرسنگ ها فاصله دارد. از دیگر نگرانی های مقامات آمریکا درباره ی آغاز فاز عملیاتی این برنامه، میتوان به محدود شدن اختیارات این کشور، اشاره کرد. تصویب قوانین و چارچوب مند سازی فعالیت ها و روابط، در فضای مجازی، علاوه بر اعمال کنترل بر کشورهایی چون چین و روسیه، دست و پا گیر آمریکا نیز، خواهد شد. در واقع، این طرح، آمریکا را که همواره با بهره برداری از فضای آشوبناک و بیقانون سایبری، به اعمال نفوذ در اقصی نقاط جهان می پرداخت را، در موضع ضعف قرار میدهد. در حال حاضر، کارشناسان امنیت سایبری غربی، معتقدند؛ تقویت قدرت دفاع سایبری و رفع آسیب پذیری ها باید، پیش از هر اقدام دیگری، در اولویت آمریکا قرار گیرد.

11872 تعداد بازدید
david

مهندسین شبکه افزار سایان

  • اهواز - خیابان وهابی خ 19 شرقی پلاک 20
  • 061-33386011-13
  • 061-33374556
  • spambots

پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید

  ایمیل ارسال نشد   ایمیل با موفقیت ارسال شد